در دنیای اینترنت به طور پیش فرض تمامی راه های ارتباطی برای برقراری ارتباط از طریق پروتکل های مختلف باز می باشد و تقریبا کنترلی بر روی ورودی و خروجی ارتباطات وجود ندارد. در نگاه اول این موضوع نشان از راحتی در ارتباطات دارد اما هر چقدر ارتباطات برای شما راحت تر باشد، امنیت نیز پایین تر خواهد بود و احتمال ورود افراد و بد افزار های غیر مجاز افزایش می یابد.

حال برای رفع این موضوع از فایروال استفاده می کنند، به گونه ای که تمامی راه های ارتباطی بسته می شود مگر پروتکل هایی که افراد نیازمند به آن می باشند. فایروال پس از راه اندازی نیاز به مدیریت و نگهداری دارد که این کار توسط خدمات پشتیبانی شبکه قابل انجام می باشد.

فایروال ها در لبه شبکه قرار میگیرند تا بتوانند اطلاعات ورودی به شبکه و خروجی از شبکه را کنترل کنند. به عبارتی دیگر فایروال ارتباط شبکه شما با شبکه دیگر نظیر شبکه اینترنت را کنترل می کند و مانند نگهبانی است که دم در ورودی یک ساختمان است و ورود و خروج تمامی افراد به همراه اشیائی که همراه خود دارند را کنترل می کنند.

کیفیت کار فایروال در درجه اول به تنظیماتی که بر روی می شود وابسته است و کارشناس شبکه ای که این کار را انجام می دهد باید علم و تجربه کافی در انجام تنظیمات فایروال را به گونه ای انجام دهد تا جلوی نفوذ بد افزار ها و افراد غیر مجاز بسته شود.

همچنین تنظیمات انجام شده بر روی فایروال نباید به گونه ای باشد تا کاربران سازمان مورد نظر را با مشکلات مختلف مواجه کند و باعث بشود فعالیت آن ها دچار اختلال شود و یا کند شود.

فایروال ها نقش کنترلی نیز در شبکه دارند و می تواند پهنای باند مورد نیاز برای کاربرد های مختلف را کنترل کنند، یکی از انواع این کنترل ها، کنترل اینترنت به صورت کنترل سرعت و کنترل حجم می باشد. حتی می توان فایروال ها به گونه ای تنظیم کرد که اگر مصرف اینترنت کاربری از مدت زمان مشخصی از حجم مشخصی بیشتر شود، سرعت آن کاهش بیاید.

برخی از فایروال ها به صورت نرم افزاری بر روی سیستم عامل نصب می شوند و می توانند اعمال محدودیت در استفاده نرم افزار های مختلف از شبکه داخلی و خارجی بکنند. به عنوان نمونه شما از نرم افزار های کرک شده بر روی سیستم خود استفاده می کنید و نیاز دارید تا ارتباط اینترنت این نرم افزار ها را برای جلوگیری از باطل شدن کرک آن ها بگیرید.

اگر در چندین سال گذشته زندگی می کردیم می توانستیم به شما بگوییم استفاده از فایروال ضروری نیست و می توانید بدون استفاده از فایروال نیز از یک شبکه کوچک کامپیوتری استفاده کنید. اما امروزه به دلیل پیشرفته تر شدن بد افزار و مخصوصا توسعه باج افزار ها، ضروری است تا از فایروال برای مقابله با آن ها استفاده شود.